İnvaziv A Grubu Streptekok A Neden Artıyor?
İnvaziv A Grubu Streptekok A Neden Artıyor?

İnvaziv A Grubu Streptekok A Neden Artıyor ve Ne Kadar Endişelenmeliyiz?

En az beş Avrupa ülkesinden, son aylarda invaziv A grubu streptokok (iGAS) enfeksiyonlarında ve kızıl vakalarında artış bildirilmesi ve İngiltere'de 13 çocuğun trajik ölümü araştırmacıları alarm durumuna geçirdi.

Grup A streptokok (Streptococcus pyogenes – strep A) bakterileri çeşitli şekillerde gelir ve hafif bir boğaz ağrısından zatürreye veya hayatı tehdit eden kan ve organ enfeksiyonlarına kadar bir dizi hastalığa neden olabilir. Küresel olarak, strep A, dünyadaki en ölümcül patojenler arasında yer alır. Bu mikroorganizmalar genellikle insanların derisinde veya boğaz florasında zararsız bir şekilde yaşar, ancak bazen "boğaz iltihabı" gibi hafif enfeksiyonlara veya impetigo ve selülit dahil olmak üzere cilt ve yumuşak doku enfeksiyonlarına neden olabilir. Yüksek gelirli ülkelerde, özellikle çocuklarda ve gençlerde boğaz enfeksiyonun yaygın bir nedenidir ve antibiyotiklerle tedavi edilir. Bununla birlikte, tıbbi bakıma erişimin sınırlı olduğu ülkelerde, tedavi edilmeyen veya tekrarlanan strep A enfeksiyonları, bakteriye karşı aşırı bağışıklık cevabı ile kalp kapakçıklarında iltihaplanmayı ve akut romatizmal ateş adı verilen bir durumu tetikleyebilir. Her yıl yaklaşık 300.000 kişinin hayatını kaybettiği romatizmal kalp hastalığına yol açar.

Daha nadiren, bu bakteriler, bir toksin üretir ve deri döküntüsüne neden olur. Bu döküntüler küçük, kabarık tümsekler gibi görünür ve zımpara kağıdı gibi pürüzlüdür. Hastalığın bu formuna kızıl denir. Döküntü genellikle göğüste ve karında başlar, sonra yayılır. Enfekte kişiler ayrıca dilleri de kırmızı, şiş ve beyaz olabilir. Kızıl, 1940'lara kadar çocukluk çağında yaygın bir ölüm nedeniydi, ancak artık antibiyotiklerle başarılı bir şekilde tedavi edilebiliyor.

Strep A bakterileri ara sıra kan dolaşımına veya beyin omurilik sıvısına girerek nekrotizan fasiit ("et yiyen hastalık") veya bakteriyel toksinlerin kontrolsüz ve aşırı bir bağışıklık reaksiyonu tetiklendiği streptokok toksik şok sendromu gibi hayatı tehdit eden enfeksiyonları tetikleyebilirler. Bu, invaziv grup A strep (iGAS) hastalığı olarak bilinir.

Strep A enfeksiyonları yılın herhangi bir zamanında ortaya çıkabilir, ancak strep A ya bağlı boğaz ve kızıl hastalığı salgınları kış ve ilkbaharda daha yaygın olma eğilimindedir. Bu yıl, bu modelin biraz bozulduğu görülüyor: Fransa, İrlanda, Hollanda, İsveç ve Birleşik Krallık, 2022 boyunca iGAS ve kızıl hastalığı vakalarında bir artış bildirdi, ancak bu özellikle yılın ikinci yarısında belirginleşti. .

Her yıl bahar aylarında yaza kadar azalması gereken A grubu streptokok enfeksiyonlarında bir artış beklenir. Ancak bu yıl bakteriyel enfeksiyonların mevsim dışı bir salgını beklentileri alt üst etti, çok sayıda insanı hasta etti.

Bir teoriye göre, COVID-19 salgınının en yoğun olduğu dönemde sokağa çıkma yasakları sırasında A grubu Streptokok'a (strep A) maruz kalmamak, küçük çocukların bakterilere karşı bağışıklığının azalmasına neden oldu. Ama bunu söylemek zor, çünkü pandemiden önce de streptekok enfeksiyonlarında dalgalanmalar gözleniyordu.

Özellikle İngiltere'de yıllardır ilkbaharda kızıl hastalığı salgınları yaşanmaktadır. 2016 ve 2018'de yaşanan salgınların ardından 2020'nin başlarında çocuk doktorları zorlu bir strep A sezonu için hazırlanıyorlardı. Ancak COVID salgını ortaya çıktı ve okullar kapandı, insanlar evde kaldı ve solunum yolu enfeksiyonları dolayısıyla kızıl hastalığı oranları düştü.

Ancak 2022, daha fazla sosyalleşme ile kızıl hastalığı yeniden arttı ve üstelik bu yıl yaz aylarında beklendiği gibi vakalar düşmedi hatta kızıl hastalığı vakalarının sayısı, okulların tatil nedeniyle kapalı olduğu kısa süreli durgunluklarla artmaya devam etti.

Artışın, salgının en yoğun olduğu dönemde strep A'ya maruz kalmama nedeniyle suçlanabileceği teorisi tartışılmaya devam ediliyor. Maruz kalmadaki bu boşluk, bu yılki grip, su çiçeği ve solunum sinsityal virüsü (RSV) oranlarından da sorumlu tutulmuştur. Şu anda iGAS ve kızıl ateşinde artış bildiren ülkelerin çoğu, 2022'de COVID-19 dolaşıma devam ederken, alışılmadık şekilde erken grip ve solunum sinsityal virüsü (RSV) dalgaları yaşıyor. Bu tür enfeksiyonlar, vücuttaki bağışıklık hücrelerinin ve bakteri florasının dengesini değiştirerek, potansiyel olarak Strep A bakterilerinin genellikle gitmedikleri yerlerde kolonize olmasına olanak tanır. Strep A enfeksiyonları, başka bir viral enfeksiyon olan su çiçeğini takiben daha olasıdır.

Sebebi araştıran bir ekip, laboratuvarda bademcik hücrelerinin 3 boyutlu kültürlerini kullanarak bu yılki artıştan alınan örnekleri değerlendirmeye çalışıyor. Bu yılki bakteri suşlarının nasıl bulaştığı konusunda fark olup olmadığı hakkında daha fazla şey öğrenmeyi umuyorlar.

Ne kadar endişelenmeliyiz?

Strep A'nın bulaşması, enfekte bir kişiyle yakın temas sırasında meydana gelir ve öksürme, hapşırma veya bir yarayla temas yoluyla yayılır. Düzenli olarak el yıkamak, öksürme ve hapşırmalarda tek kullanımlık mendiller kullanmak, maske takmak ve kendinizi iyi hissetmiyorsanız başkalarından uzak durmak, bulaşma riskini azaltmaya yardımcı olabilir. İyi bir iç mekan havalandırması, şu anda dolaşımda olan sayısız solunum yolu virüsü bir yana, strep A'nın bulaşmasını azaltmaya da yardımcı olabilir. Bununla birlikte, strep A enfeksiyonlarının büyük çoğunluğu hafiftir ve çoğumuz bakterileri herhangi bir soruna neden olmadan zararsız bir şekilde taşırız.

Bazı ülkelerde iGAS ile ilişkili enfeksiyon ve ölümlerde ılımlı bir artışa rağmen, DSÖ şu anda genel nüfus için riski “düşük” olarak değerlendirmektedir. Ama yine de ciddi strep A enfeksiyonlarının hızla ilerleyebileceğinin unutulmaması uyarısında bulunan ECDC halk sağlığı yetkilileri, doktorları şüpheli vakaları daha fazla bilgi beklemek yerine derhal antibiyotiklerle tedavi etmeye çağırdı.

İGAS vakaları, yeterince erken tespit edilirse tedavi edilebileceğinden ebeveynler de olası uyarı işaretlerinin farkında olmalı ve ne zaman doktora başvurmaları gerektiğini bilmelidir.

Her hakkı saklıdır © DÜZEN SAĞLIK GRUBU POLİKLİNİĞİ
Prof. Dr. Ahmet Taner Kışlalı Mah. 2400 Cad. No: 2 Çayyolu-Çankaya/ANKARA Tel: (0312) 240 02 22 Faks: (0312) 240 07 72